Nội dung bài viết
Aptomat là gì ? CB điện là gì ? Thế nào là aptomat 1 pha 1 cực và aptomat 1 pha 2 cực ?
Hôm nay; chúng ta sẽ giải quyết tất cả các vấn đề liên quan đến dòng aptomat sử dụng trong gia đình và trong các dây chuyền sản xuất công nghiệp
Tìm hiểu về aptomat là gì ? CB là gì
Aptomat có tên tiếng anh là Circuit Breaker được các anh kỹ sư việt nam viết tắt là CB đóng vai trò một đầu đóng ngắt rất quan trọng nhằm đảm bảo rằng:
Các hệ thống đường dây điện trong gia đình hoặc hệ thống điện trong quy trình sản xuất đang hoạt động trong phạm vi an toàn nhất
Ví dụ công dụng của aptomat
Nếu trong một ngôi nhà khi lắp 1 cái aptomat tổng. Thì khi xảy ra hiện tượng quá áp, giảm áp hoặc cháy mạch điện do nguyên nhân khách quan nào đấy. Hay hở mạch nước chạm mạch điện….
Ngay lập tức con aptomat sẽ ngắt toàn bộ điện trong nhà để đảm bảo hệ thống điện an toàn không bị cháy nổ
Tất nhiên; hiện nay với cách thiết kế hiện đại người ta sẽ không lắp 1 con CB ( aptomat) trong nhà. Mà mỗi phòng, nhà bếp người ta đều gắn 1 con aptomat riêng biệt nhằm khi xảy ra xự cố khu vực nào thì ngắt điện khu vực đó. Các khu vực còn lại vẫn có điện
Ký hiệu aptomat
Aptomat có ký hiệu viết tắt là CB. Tuy nhiên; CB có rất nhiều loại như: MCB – MCCB – ELCB – RCCB vậy đó là gì và được sử dụng như thế nào ?
MCB là gì
MCB là từ viết tắt của miniature circuit breaker tức là một dạng cầu dao dẹt thường được sửu dụng nhiều trong các phòng hộ gia đình hoặc các nhà máy nhỏ sử dụng để đóng ngắt dạng on – off . Gặp trường hợp cứ dòng điện áp dưới 100A hoặc những trường hợp quá tải thì sử dụng con này
MCCB là gì
Nhiều người hỏi:
MCCB là viết tắt của từ gì hoặc MCCB nghĩa là gì ?
Xin thưa:
MCCB là câu từ viết tắt của Molded Case Circuit Breaker là tên tiếng anh của một dạng thiết bị có khả năng đóng cắt phạm vi 250A…. 800A
MCCB tức là dạng như nhiều aptomat mcb kết hợp lại tạo thành khối lớn sử dụng trong trường hợp tự động đóng cắt do ngắn mạch hoặc các dòng tải điện trong phạm vi 250A…. 800A. Và có cả công thức cách tính dòng cắt cho mccb chuẩn xác nhất. Bạn có thể liên hệ để tôi tư vấn thêm phần này
ELFB và RCCB là gì
ELFB và RCCB là 2 loại cầu dao cắt dòng điện chống giật trong những trường hợp rò rỉ điện ra bên ngoài rất mất an toàn cho người sử dụng. Đồng thời bảo vệ quá áp giống các thiết bị CB trên
Câu hỏi: Dòng điện rò là gì ?
Giải đáp: Dòng điện rò chính là nơi xảy ra hiện tượng hở mạch điện. Tức là vỏ nhựa bọc đồng của dât điện bị đứt hoặc hở dẫn đến điện có thể truyền ra ngoài theo đường nước, sắt thép…..
CB chống giật là gì ?
CB chống giật là CB được thiết kế để khi các dòng điện bị rò rỉ gây nguy hại cho người sử dụng. Ở đây có nghĩa là khi xảy ra hiện tượng rò rỉ điện thì lập tức CB ngắt cầu dao xem như mất điện trước khi con người bị điện giật
RCBO là gì
Sự phối hợp giữa 2 thiết bị aptomat MCB và aptomat RCCB cấu thành để tạo nên một aptomat RCBO hoàn chỉnh.
Loại CB điện mới này mặc dù cũng đảm nhiệm chức năng đóng ngắt quá tải và ngắn mạch. Tuy nhiên; dòng này còn có khả năng đập tan các trường hợp hỏa hoạn do nhiều nguyên nhân gây hư hỏng thiết bị điện giúp bảo vệ toàn bộ ngôi nhà của bạn
Ngoài ra; còn các dòng aptomat VCB, ACB… Tuy nhiên; thông dụng nhất vẫn là 4 dòng thiết bị aptomat trên
Cách đọc các thông số trên aptomat
Additional Relevant: ở phần này chúng ta có thể gắn thêm phụ kiện chức năng bên hông hình vuông cho aptomat như hình
C60N: Là ký hiệu số model thiết bị cho từng thiết bị
C20 đây là định mức dòng điện có thể đi qua ( Max 20A)
400V: Đây là nguồn cấp vào tối đa cho aptomat. Có nghĩa là ta có thể cấp nguồn 110v – 200v – 220v – 380v
Energy Class có nghĩa là cấp năng lượng trong tiêu chuẩn thiết kế do các nước EU quy định. Nó có ý nghĩa dạng giống như tiêu chuẩn IP45 – IP65 thể hiện trong các catalog của thiết bị cong tac hanh trinh chẳng hạn chẳng hạn
Catalog No: Đây là số thứ tự catalog xuất ra từ hãng sản xuất
Dòng cắt của aptomat là gì
Đây là một thuật ngữ dành riêng cho anh em kỹ thuật trong nhà máy. Dòng cắt của aptomat tức là khả năng cắt điện định mức tối đa ghi thể hiện trên mỗi thiết bị át tô mát nhất định
Bạn có thể tham khảo một vài cách tính dòng cắt ngắn mạch tại các trang youtobe để hiểu rõ chi tiết hơn ở phần này
Aptomat đảo chiều như thế nào
Phía trên là ví dụ điển hình minh họa át tô mát đảo chiều 63A được đấu nối sử dụng trong hộ gia đình cá nhân
Các loại aptomat (cb ) trên thị trường
Aptomat trên thị trường có rất nhiều loại và được phân tần từng phân khúc người sử dụng khác nhau. Có nhà máy cần sử dụng các hãng châu á giá rẻ.
Nhưng nhiều nhà máy lại cần sản phẩm chất lượng có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng thể hiện trên các CO/CQ….Dưới đây là một số át tô mát thông dụng bạn cần tham khảo
áp tô mát 1 pha
Các loại aptomat 1 pha có 2 dòng chính là aptomat 1 pha 1 cực và aptomat 1 pha 2 cực. Dòng này chuyên phục vụ trong các sơ đồ mạch điện gia đình hộ dân hoặc tại các khách sạn nhà nghỉ nhỏ
Đôi lúc chúng ta đi sẽ thấy các dòng này hỗ trợ trong các khu vực sản xuất nhỏ và vừa
Một số loại thông dụng như aptomat 1 pha 10a – 15a – 20a- 50a – 100a…
aptomat 2 pha và 4 pha
Aptomat 2 pha 2 cực và aptomat 4 cực được xem là một loại át tô mát rất hiếm thấy trên thị trường hiện nay. Một số bạn gần như là không biết dòng này vì đây mà dòng CB rất hiếm khi sửa dụng
áp tô mát 3 pha
Các loại aptomat 3 pha 15a, 30a, 63a; 100a Is, 150a; 200a…. được xem là một dòng cb điện 3 pha khá phổ biến dùng cho các moto công suất lớn, các nhà máy sản xuất quy mô rộng hoặc tại các trạm điện thế….
Dòng aptomat 3 pha cũng bao gồm 2 loại:
Aptomat 3 pha 2 cực
Aptomat 3 pha 3 cực
Cấu tạo và nguyên lý làm việc của aptomat
Về phần cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các thiết bị aptomat khá đơn giản:
Cấu tạo của aptomat
Phía bên ngoài là lớp vỏ bọc bằng nhựa khá tốt giúp bảo vệ các boar mạch bên trong. Đồng thời; có tính năng ngăn bui, ẩm xâm nhập
Đối với aptomat thì tiếp điểm đóng mở của nó được tích hợp dưới 2 kiểu:
- Một kiểu bao gồm tiếp điểm chính kết hợp hồ quang
- Một kiểu bao gồm 1 tiếp điểm chính + 1 tiếp điểm phụ + Hồ quang ( Đối với trường hợp thêm tiếp điểm phụ nhằm mục đích ngăn cản hồ quang gây cháy và làm hư hỏng tiếp điểm chính của aptomat
Thiết bị dập hồ quang có chức năng ngăn chặn hồ quang gây cháy boar mạch
Cần gạt đóng vai trò là một công tắc đóng mở dạng on-off. Bình thường cần gạt này luôn ở trạng thái on. Khi gặp sự cố nó sẽ tự động chuyển sang trạng thái off
Nguyên lý làm việc của aptomat
Thực ra; nguyên lý làm việc của áp tô mát cực kỳ đơn giản và dễ hiểu. Thế nhưng; các web hiện nay cứ đua đòi coppy nhau đâm ra phức tạp hóa vấn đề dẫn đến anh em trong nghề đâm ra khó hiểu
Nguyên lý làm việc của áp tô mát được thể hiện như sau:
Thực tế ở nhà ta cũng thấy rõ; Nhà có điện thì khi nào con đóng ngắt aptomat nó cũng ở trạng thái ON.
Chỉ khi nào xảy ra các tình trạng như chập điện ở khúc nào đó trong nhà; rò rỉ điện làm nhiễm nước mưa hay nguồn điện đột nhiên quá tải hoặc sụt tải thì điện tự động ngắt. Và cái kết ! Khi lại gần xem aptomat lúc này nó đang ở trạng thái OF dạng như cảm biến mức nước xuất PNP điều khiển bơm vậy
Đấy chính là nguyên lý hoạt động đơn giản của các dòng áp tô mát 1 pha -2 pha hoặc 3 pha hiện nay
Ví dụ tác dụng của CB
Bình thường nếu để ý; tại các khu nhà phố liền kề thì trước nhà khi nào cũng có 1 cái tủ điện. Trong tủ điện có 1 con CB aptomat hay còn gọi là CB tổng của căn nhà đó
Phía trong căn nhà có một dàn CB trải dài cho từng phòng. Khi xảy ra chập mặt dẫn đến một hai CB cắt điện. Điều này làm sụt tải tại aptomat tổng dẫn đến CB tổng chuyển sang trạng thái OFF ngắt điện cả căn nhà
Đó là điều lý giải vì sao mặc dù đã gắn aptomat cho từng khu vực nhưng khi xảy ra một vài khu có vấn đề aptomat tổng vẫn bị OFF
Bảng tra thông số aptomat
Để chọn một dòng aptomat chuẩn; bạn nên hỏi các đại lý thiết bị sẽ được tư vấn cụ thể hơn và dễ dạng thuận lợi hơn là tự tính toán gây mất thời gian không đáng có
Chọn aptomat 3 pha theo công suất
Việc chọn con CB ( Aptomat) 3 pha theo công thức tính thì rất dễ dàng. Tuy nhiên; để có được một cách tính nhanh và chuẩn xác nhất thì không mấy ai làm được
Vì thực tế chỉ có dân kỹ thuật chuyên đi lắp đặt thì họ mới rút ra được công thức tính chuẩn xác này
Và bài này đã được tôi chia sẻ tại:
Sự khác nhau giữa điện 3 pha và điện 1 pha
Nên dùng thiết bị điện hãng nào
Thực ra; đối với các dòng CB trên thị trường hiện nay ta có rất nhiều sự lựa chọn. Tuy nhiên; các hãng thiết bị điện cung cấp lượng CB chống giật bảo vệ quá áp quá tải lớn thường chỉ có CB aptomat của các hãng schneider; mitsubishi, siemens
Đấy là 2 hãng rất nổi tiếng về các dòng CB trong hệ thống điện và các loại công tắc đóng ngắt điện áp.
Bạn có thể liên hệ để được tư vấn và báo giá các loại aptomat 3 pha 100a / 200a sino hoặc các dòng aptomat 1 pha – 2 pha theo thông tin bên dưới
Ở bài chia sẻ tiếp theo mình sẽ hướng dẫn bạn đọc cách đấu nối aptomat 3 pha